Rider Waite Tarot

XIV - TEMPERANCE

De Wagen symboliseerde de succesvolle constructie van een ego. Door de jaren heen begint dit ego echter te verstarren. Langzamerhand begint het gedrag een kwestie van gewoonte te worden, terwijl de realiteit enigszins uit het oog wordt verloren. Het doel van de tweede serie kaarten van de Grote Arcana is ons van deze kunstmatige persoonlijkheid te bevrijden en tegelijkertijd een vluchtig beeld te geven van de hogere waarheden die in het universum liggen besloten. Matiging, onder de Wagen, geeft iemand te zien wiens gedrag weer met de werkelijke wereld is verbonden. Hier is duidelijk een grotere betekenis aan verbonden dan voorheen. Want een kind staat misschien wel in een directe relatie met het leven, maar dat komt niet tot uiting in het bewustzijn en naarmate het bewustzijn toeneemt, neemt ook het ego in omvang toe. Matiging duidt op het vermogen om spontaniteit met kennis te verenigen.

De term `Matiging' betekent het vermijden van uitersten. Voor de meeste mensen komt dit neer op zelfbeheersing. Matiging in de tarot vermijdt echter uitersten om de doodeenvoudige reden dat de noodzaak om in uitersten te vervallen ontbreekt. Dit is geen kunstmatige remming, opgelegd door een bepaalde moraal, maar juist het tegenovergestelde daarvan; de kaart wijst op een passende en juiste afhandeling van elke situatie.

De Engelse titel van de kaart, Temperance, gaat terug op het Latijnse temperare, `mengen' of `op de juiste wijze combineren'. Degene die in contact staat met zijn innerlijke zelf, kenmerkt zich niet zozeer door matiging als wel door het vermogen om alle verschillende kanten van het leven met elkaar in harmonie te brengen. Veel mensen kunnen het leven slechts aan door het in allerlei vakjes op te delen. Ze ontwikkelen een persoonlijkheid voor hun beroep en een andere voor hun privé-leven; geen van beide is echt. Bepaalde momenten en situaties beschouwen ze als ernstig en andere als vermakelijk. Altijd zorgen ze ervoor een ernstig onderwerp met de gewenste stemmigheid te omringen. Hun huwelijkspartner is zelden iemand die ze seksueel aantrekkelijk vinden. Al deze discrepanties komen voort uit het onvermogen om het leven te nemen zoals het, van moment tot moment, tot ons komt. Matiging voegt de levenselementen samen. Of anders gezegd, het combineert de persoonlijkheids-delen weer, zodat het individu en de uiterlijke wereld op harmonieuze wijze samengaan.

Heel de afbeelding spreekt onmiskenbaar van een combinatie van elementen. Als we de Waite-Smith-afbeelding bekijken, zien we ten eerste dat het water van de ene beker in de andere wordt overgegoten; de elementen van het leven vloeien samen. We zien verder dat de onderste beker niet recht onder de bovenste wordt gehouden, zodat overgieten normaal gesproken onmogelijk is. Het vermogen van de gematigde persoon om alle problemen van het leven vreugdevol tegemoet te treden heeft voor sommigen iets magisch. In de Rider-versie zijn beide bekers magisch. In de versie van Wirth is de bovenste van zilver, wat wijst op een uitstroming van de Maan, dat wil zeggen het onbewuste, naar de Zon, het bewuste. De tweede serie kaarten begon met een terugtrekken uit de wereld om het innerlijke zelf te vinden: nu is het tijd om weer terug te keren naar de normale activiteiten van het leven.

Vooral de weg wijst op een terugkeer. Na een periode van zelfonderzoek keren we weer, verrijkt met hetgeen we hebben ontdekt, terug in de actieve wereld. We zien dat de twee zuilen van de vorige kaarten nu twee bergen zijn geworden. Abstracte ideeën worden werkelijkheid. Matiging is een `gedrags'-kaart, geen ideeënkaart.

De Engel staat met één voet op het land en één in het water. Het water symboliseert het onbewuste en het land de `werkelijke' wereld van gebeurtenissen en andere mensen. De gematigde persoonlijkheid, die vanuit een innerlijk levensgevoel handelt, verbindt de twee. Het water symboliseert ook een potentieel, dat wil zeggen de mogelijkheden die het leven biedt, terwijl het land betrekking heeft op datgene wat zich manifesteert en echt gebeurt. De gematigde persoon realiseert door zijn handelingen de wonderen die door de Gehangene werden aangevoeld.

In de Bota-editie van Matiging wordt er water uitgegoten over een leeuw en een arend met de vlammen van een toorts besprenkeld. De leeuw symboliseert het vuur (de Magiër), terwijl de arend, de `hogere' vorm van het sterrenbeeld Schorpioen, water (de Hogepriesteres) verbeeldt. De Engel vermengt de fundamentele dualismen en combineert de verschillende elementen van het leven, die voorheen zo strijdig met elkaar leken, tot een onscheidbare eenheid. Nu symboliseert de arend de op een hoger plan gebrachte Schorpioen-inhoud, omdat Schorpioen de kracht van het onbewuste representeert. In een lagere vorm manifesteert deze energie zich voornamelijk als seksualiteit, de animaliteit van de primitieve persoonlijkheid. Als deze energie zich door een bewustwordingsproces transformeert, groeit ze uit tot het symbool van de spirituele arend. Kracht toonde deze energie in de vorm van de leeuw. In de Bota-versie van Matiging zien we het laatste stadium van dit proces: de arend en de leeuw gecombineerd.

De Engel lijkt op de Griekse godin Iris. Haar embleem is de regenboog. Op de Bota-kaart komt een regenboog voor, terwijl op de Riderkaart irissen staan afgebeeld. Een regenboog verschijnt als teken dat de storm voorbij is. Dit herinnert ons eraan dat op Matiging de persoon is bevrijd door de schokkende doodservaring die hij heeft ondergaan. De regenboog komt voort uit water, maar manifesteert zich als een lichtende baan aan de hemel en symboliseert zo het innerlijke zelf dat eens donker, chaotisch en angstaanjagend leek, maar nu is getransformeerd in een schitterende belofte van nieuw leven. Volgens de joodse en christelijke traditie is de regenboog een teken van vernieuwing na de ravage van de zondvloed. (Vergelijk ook Sjiva's vernietiging van het universum.) En psychologisch gezien symboliseert de zondvloed de dood van oude patronen, die door hun afgesloten zijn van de waarheid en de vreugde van het leven tot destructief gedrag aanleiding geven.

Als boodschapster van Zeus reisde Iris naar de onderwereld om haar gouden beker met water van de rivier de Styx te vullen. De Grieken geloofden dat dode zielen de Styx overstaken op hun reis naar het Land der Doden. Slechts één afdeling in de Onderwereld van het zelf kan het leven vernieuwen.

In religieuze zin symboliseert de Engel de onsterfelijke ziel, die door de dood wordt bevrijd. Als we iets onder de kraag kijken, zien we dat Gods naam in de stof is verwerkt. Volgens de christelijke traditie wordt de ziel na haar opstanding met God verenigd. De driehoek in de vierhoek geeft aan dat de geest opstijgt vanuit het stoffelijke lichaam.

In psychologische zin vertegenwoordigt de Engel de energie die zich na de dood van het ego manifesteert. In dit verband duidt de driehoek erop dat deze energie slechts binnen het vierkant van de alledaagse activiteiten werkzaam is. We behoeven geen wonderen te verrichten om ons met het onsterfelijke universum verbonden te voelen. We hoeven slechts onszelf te zijn.

Zoals we ons herinneren, verscheen het tetragrammaton op het Rad als het mysterie van het lot. Hier is de naam een gedeelte van onszelf geworden. We hebben ons lot in eigen hand, wanneer we het leven nemen zoals het valt en het niet proberen te ontlopen door allerlei gewoonten en afweermechanismen.

De voorspellende betekenis komt overeen met de ideeën die in de kaart besloten liggen. Betracht matiging, zorg voor evenwicht, volg de middenweg. Matiging betekent correct handelen, altijd datgene doen waar de situatie om vraagt. Heel dikwijls komt dit neer op nietsdoen. De ongematigde persoon moet altijd iets doen, maar vaak vereist een situatie juist een houding van afwachten. Soms is deze kaart de tegenhanger van kaarten die op roekeloosheid en hysterie duiden.

De kaart Matiging houdt in dat ongelijksoortige elementen met elkaar worden vermengd, dat wil zeggen activiteiten en gevoelens, die samen een gevoel van harmonie en vrede teweegbrengen. Omdat Matiging het in evenwicht brengen en combineren van verschillende elementen van het leven inhoudt, heeft deze kaart een speciale betekenis voor de Grote Arcana. Als een lezing van de kaarten te zien geeft dat iemand bijvoorbeeld is verdeeld tussen Staven en Bekers (handelen en passiviteit), of Bekers en Pentakels (fantasie en realiteit), kan Matiging, waar de nadruk wordt gelegd op het handelen vanuit een innerlijk centrum, een sleutel zijn tot de oplossing van deze tegenstrijdigheden.

Evenals de omgekeerde Dwaas wijst Matiging ondersteboven op wildheid en extremiteiten, een innerlijk bewustzijn dat niet tot een juiste beoordeling van de situatie in staat is. In deze positie kan de kaart ook de waarschuwing inhouden dat ons leven te fragmentarisch is geworden en we van het ene uiterste in het andere terechtkomen. Dit kan neerkomen op een falen om oude gewoonten en angsten uit het verleden te laten varen. Simpel gesteld vertelt Matiging in omgekeerde positie ons tot rust te komen en uitersten te vermijden; haar diepste betekenis verwijst ons terug naar de Kracht om dat lange, soms pijnlijke, soms beangstigende, maar altijd in wezen vreugdevolle proces van dood en wedergeboorte op gang te brengen.