Rider Waite Tarot

XX - JUDGMENT

Onder de Zon zien we dat het leven van spiritueel licht is doortrokken. Dit besef van de eeuwige waarheid bevrijdt ons van alle illusies en vrees, zodat we van nu af aan, als een roep vanuit ons diepste innerlijk, de behoefte voelen om ons op te lossen in de geest en het wonderbaarlijke leven, belichaamd in elk wezen.

Deze roep komt zowel vanuit ons innerlijk als van buiten onszelf. De Zon heeft de kunstmatige barrière tussen de innerlijke ervaring en de uiterlijke wereld immers opgeheven. We horen hem in ons diepste innerlijk alsof hij naresoneert in elke lichaamscel. Tegelijkertijd realiseren we ons dat er een kracht aan ons appelleert die het individuele leven te boven gaat. De opwekking van Oordeel om een voller bestaan te gaan leiden kan eveneens door een alledaagse situatie worden geïllustreerd. Soms komen we in het leven op een kruising van wegen aan (merk het kruis op de banier op). We moeten een beslissing nemen betreffende een ingrijpende verandering. Soms lijkt het dan haast wel alsof iets in ons al lang tot een besluit is gekomen en dat we slechts aan deze stem gehoor hoeven te geven. Oppervlakkige beslissingen, gebaseerd op denken en geloven, zijn, net als vroegere situaties, weggevallen zonder dat we het zelfs merkten.

De meeste versies van Oordeel geven alleen de Engel en de verrijzende figuren te zien. In het Rider-spel is hier een bergketen op de achtergrond aan toegevoegd. Waite noemt ze de 'bergen van het abstracte denken'. Deze term houdt in dat er voorbij onze beperkte kennis een eeuwige waarheid bestaat die voor iedereen toegankelijk is.

Een fundamenteel kenmerk van onze sterfelijke aard is ons onvermogen om ook maar iets in absolute zin te kennen. We zijn in ons streven naar waarheid beperkt door ons korte leven en door het feit dat alle kennis ons via de zintuigen bereikt. De moderne fysica leert ons dat wetenschappelijk onderzoek nooit en te nimmer een juist beeld van de realiteit kan verschaffen, omdat de waarnemer altijd zelf deel uitmaakt van het universum dat hij waarneemt. Evenzo worden iemands gedachten en waarnemingen betreffende het leven gekleurd door zijn voorafgaande ervaringen. De 'abstracte gedachte' impliceert, net zoals de platonische idee, een absolute waarde.

We komen tot deze 'abstractie' door een laatste afdaling in de wateren van het niets, om vervolgens bevrijd van alle fragmentarische kennis weer omhoog te rijzen. Dood, recht boven Oordeel, gaf ontbinding te zien. Hier stierf het ego en bleek de grote angst voor een volledige overgave. Alle illusies van isolatie en gescheidenheid verdwijnen in het Oordeel en de nadruk ligt niet op de dood, maar op de opstanding.

De kaart wordt Oordeel genoemd, omdat we hier, net als bij Gerechtigheid, alle ervaring uit het verleden moeten verwerken teneinde een volgende fase te bereiken. Bij Gerechtigheid was de ervaring, en de verwerking daarvan, geheel persoonlijk en gebaseerd op handelingen in het verleden. Maar bij Oordeel is er sprake van een kracht groter dan wijzelf, die ons leidt en aantrekt. Het Oordeel betreft niet alleen de waarde van ons leven, maar evenzeer het ware karakter van het bestaan en de wijze waarop elk wezen hier een plaats in heeft.

We hebben hier en daar reeds de Hebreeuwse letters besproken die aan elke kaart zijn toegewezen. Hierbij zijn we van het systeem uitgegaan waarin de Dwaas met alef wordt verbonden. In een ander systeem valt deze letter toe aan de Magiër. Tevens wordt de letter resh op Oordeel betrokken. Resh betekent 'hoofd' en heeft, net als Waites bergketen, betrekking op de ware geest, die de roep beantwoordt. Resh doet eveneens aan het Rosh Hashanah denken, het joodse Nieuwjaar, hetgeen letterlijk `hoofd van het jaar' betekent. Nu vormt Rosh Hashanah niet het begin van de kalender, zoals het wereldlijke nieuwjaar, maar viert eigenlijk de verjaardag van de schepping. Op overeenkomstige wijze wijst Oordeel niet op een verandering in omstandigheden, maar op een geheel nieuw bewustzijn, dat door het samengaan van onszelf met de krachten van het leven direct met de waarheid is verbonden.

Het Rad van Fortuin, met zijn spirituele wetten van oorzaak en gevolg, was kaart 10; Oordeel is kaart 20, dus 2 x 10. Door het ontwikkelingsproces van de laatste serie kaarten bevrijden we de wijsheid van de Hogepriesteres, zodat we nu de innerlijke mysteriën die in het Rad verborgen liggen kunnen begrijpen.

Het kruis op de banier wijst op een samenkomen van tegenstellingen en alles wat voorheen van elkaar was gescheiden. Het symboliseert de ontmoeting van twee soorten tijd - de gewone tijd, die we met onze zintuigen waarnemen en die betrekking heeft op het leven van alledag, en de eeuwigheid, de spirituele beschouwing van het leven. De plaats in het midden, waar de lijnen elkaar kruisen, geeft aan dat het hogere zelf zijn oude activiteiten niet opgeeft, maar wel een nieuwe benadering tentoonspreidt.

Boven Oordeel ligt de kaart van de Geliefden, waarop in de Riderversie eveneens een Engel staat afgebeeld. Daar symboliseerde de Engel echter een fragment van een grotere waarheid, ervaren langs de weg van de liefde. Hier buigt de Engel omlaag uit de wolk om ons tot zich te roepen. In de traditionele versie van de Zon zagen we voor het laatst het driehoeksmotief, dat voor het eerst op de vijfde en zesde kaart naar voren kwam. Hier zien we een kind tussen de twee volwassenen. De twee polen van het leven zijn samengekomen en hebben een nieuwe realiteit gevormd, zoals ook elk kind behalve dat het een combinatie van zijn ouders is ook iets geheel nieuws inhoudt.

Het kind vooraan staat met zijn rug naar ons toe. Het nieuwe bestaan is een mysterie dat we pas leren kennen als we het ervaren. Het verborgen gezicht zegt ons eveneens dat we onszelf niet werkelijk kennen, totdat we gehoor geven aan de opwekking van de Engel. Er bestaan legio mythologische verhalen waarin de hoofdpersoon van zijn ouders wordt gescheiden en als een gewoon kind bij andere mensen opgroeit. Vaak weet het kind niet welke identiteit het in werkelijkheid bezit.

Koning Arthur, Mozest Theseus en Christus zijn hier allen voorbeelden van. Ook kunnen we dit idee in veel science fiction-verhalen terugvinden, waarbij de held in een vreemde plaats ontwaakt en zich niets van zijn voorgeschiedenis kan herinneren. Zijn speurtocht naar zijn ware identiteit leidt ertoe dat hij zijn innerlijke krachten leert kennen. Dikwijls wordt hij door allerlei machten bedreigd. In geestelijke zin zijn we onze ware identiteit `vergeten; we zijn allemaal van onze `ouders' gescheiden geraakt. En wanneer we ons ware zelf vinden - creëren -, betekent dit dat we onze plaats hebben ingenomen in het centrum van het universum. Want het centrum is overal.

De meeste spellen geven slechts drie personen op de voorgrond te zien. Waite voegde er hier nog drie aan toe, die met hun gezicht naar ons toe zijn gekeerd. Dit duidt erop dat hoewel Oordeel naar het onbekende leidt, er toch een besef mogelijk is van wat deze ontwikkeling met zich meebrengt. Dit blijkt eveneens uit de bergen.

De extra mensen brengen nog een zeer belangrijk punt onder onze aandacht. Door een gehele groep te laten verrijzen, herinnert de kaart ons eraan dat er geen persoonlijke bevrijding bestaat. Elk menselijk wezen maakt deel uit van de menselijke soort en is daarom verantwoordelijk voor de soort als geheel. Niemand kan echt vrij zijn zolang iemand anders nog in slavernij wordt gehouden. Volgens de overlevering kwam Boeddha terug als een boddhisatva, omdat hij begreep dat hij zichzelf niet kon bevrijden eer hij de gehele mensheid had bevrijd. Tegelijkertijd betekent elke individuele bevrijding echter ook een bevrijding voor iedereen. Wanneer iemand het stadium van Oordeel en de Wereld bereikt, treedt er immers een algehele wijziging op in de omstandigheden waarmee de mensheid als geheel wordt geconfronteerd. Gautama's verlichting en de opstanding van Christus worden als gebeurtenissen beschouwd die de wereld volledig hebben veranderd. Mochten we nu denken dat deze gedachte alleen van toepassing is op zulke goddelijke profeten als Boeddha en Christus, dan is het goed om ons het talmoedische gezegde (geciteerd aan het einde van Schindler's List) te herinneren: `Voor wie één leven heeft gered, is het alsof hij de gehele wereld heeft gered'.

In voorspellende zin heeft Oordeel een speciale betekenis. Wat er in ons leven ook gaande is, er is een roep van binnenuit om een belangrijke wijziging aan te brengen. Deze verandering kan op iets heel gewoons betrekking hebben, maar ook op een drastische wijziging in onze levensbeschouwing. Het hangt af van de andere kaarten en de persoon in kwestie. Het belangrijkste is dat iets ons roept. Eigenlijk zijn we op dat moment al veranderd; de oude omstandigheden en het oude zelf zijn reeds weggevallen. We moeten ons hier alleen nog bewust van worden.

Ondersteboven wijst Oordeel op de besluiteloosheid die iemand voelt wanneer hij zich geroepen weet. Hij wil wel antwoorden, maar weet niet hoe. Vaker nog wijst dit op een poging om de oproep te negeren, gewoonlijk uit angst voor het onbekende. Misschien zijn er een heleboel verstandelijke redenen waarom iemand van deze verandering afziet: gebrek aan geld, te weinig voorbereiding of bepaalde verantwoordelijkheden. Hoe dan ook, Oordeel wijst erop dat alle bezwaren uitvluchten zijn. Als de kaart omgekeerd verschijnt, betekent dit dat deze uitvluchten de overhand hebben genomen; zo iemand blijft in het graf staan. Het woord Oordeel houdt in dat de realiteit van het leven is veranderd. De enige keuze die we hebben, is te volgen.